Pijak czy alkoholik? Czy jest między nimi jakaś różnica?

W Polsce traktuje się nadmierne spożywanie alkoholu dość negatywnie. Ze względu na kulturę i obyczaje alkohol towarzyszy człowiekowi w wielu dziedzinach życia. Tym samym uzależnienie od alkoholu jest postrzegane jako słabość, a sam problem jest powodem do wstydu. Osobę, która nie kontroluje częstotliwości oraz dawek spożywanego alkoholu nazywa się pijakiem lub alkoholikiem, a obie te nazwy mają negatywny wydźwięk. Należy podkreślić, że alkoholizm jest chorobą, która powinno poddać się leczeniu tak samo jak inne, przewlekłe schorzenia. Z kolei pijaństwo jest zamiłowaniem do trunków. Warto zastanowić się nad innymi różnicami między pijaństwem, a alkoholizmem.

Dlaczego pijemy alkohol?

Ludzie zazwyczaj sięgają po alkohol, aby się odstresować, odprężyć, chcą poczuć się lepiej, ukoić skołatane nerwy, zniwelować wszelkie napięcia lub także chcą szybciej i łatwiej zasnąć. Często alkohol stosowany jest także w sytuacjach kiedy brakuje danej osobie odwagi i chce sobie jej dodać, czy też dobrze bawić się na danym spotkaniu. Oczywiście w społeczeństwie można odnaleźć osoby, które piją ze smutku, z poczucia samotności, czy też w celu zminimalizowania bólu, albo choroby np. przeziębienia. Tym samym picie alkoholu można podzielić na trzy główne rodzaje: picie spowodowane chęcią ucieczki, picie spowodowane aspektami społecznymi, a także picie w celu uzyskania przyjemności. Z kolei osoba uzależniona od alkoholu potrafi wymienić szereg powodów przez które usprawiedliwia swoją konsumpcję napojów procentowych.

Pijak pije, bo lubi – alkoholik, bo musi

Mimo, iż powyższe rozróżnienie jest bardzo ogólne, to należy jasno podkreślić, że różnica między pijakiem, a alkoholikiem jest dość umowna. Przede wszystkim oba te zjawiska są charakterystyczne dla nadużywania alkoholu, wiążącym się z nadmierną konsumpcją napojów procentowych w dużej ilości oraz częstotliwości. Bardzo często osoby należące zarówno do tej pierwszej grupy, jak i do drugiej upijają się, doprowadzając do luk w pamięci oraz braku kontroli nad sobą.

De facto, różnica pomiędzy pijaństwem, a alkoholizmem dla osób postronnych jest trudna do zauważenia, ponieważ wiąże się ona z subiektywnymi odczuciami samej osoby nadużywającej alkoholu. Tym samym przyjmuje się, że pijak pije, bo lubi, bo chce, bo sprawia mu to przyjemność. Z kolei alkoholik zostaje niejako przymuszony przez własny organizm do sięgnięcia po kolejny przysłowiowy kieliszek. Tym samym występuje u niego konieczność, przymus picia. Warto podkreślić, że różnica ta ma swoje przełożenie w oficjalnych tekstach naukowych oraz nomenklaturze.

Światowa Organizacja Zdrowia określa alkoholizm jako chorobę, podając jego definicję jako „zespół uzależnienia od alkoholu”. Pijaństwo natomiast jest określeniem zjawiska spożywania alkoholu, które wykracza poza ogólnie przyjęte normy społeczne.

Czym charakteryzuje się pijaństwo?

Powody nadmiernego picia u osoby określanej mianem pijaka dotyczą raczej chęci sprawienia sobie przyjemności, rozluźnienia się, albo chęci posiadania lepszego humoru, szczególnie będąc w towarzystwie. Taka osoba zdaje sobie sprawę z konsekwencji, które niesione są przez nadmierne picie. Z tego powodu chce je kontrolować i zazwyczaj mu się to udaje. Jeżeli zachodzi taka konieczność, pijak zazwyczaj nie ma większych trudności z porzuceniem swojego nałogu, nawet na dłuższy okres czasu. Warto podkreślić, że w tym przypadku odstawienie alkoholu nie wywołuje dolegliwości psycho-fizycznych.

Kiedy pijak staje się alkoholikiem

Mimo, iż pijaństwo nie jest tożsame z chorobą alkoholową, to w bardzo łatwy sposób może się w nią przemienić.

Fachowa literatura przedmiotu wskazuje na obecność czterech faz rozwoju alkoholizmu:

• Faza wstępna – w tej fazie dostrzega się wzrost tolerancji na alkohol, a także taka osoba coraz częściej szuka okazji do jego konsumpcji, ponieważ alkohol kojarzony jest z przyjemnością.
• Faza ostrzegawcza – w tym etapie alkoholik zaczyna sięgać po napoje alkoholowe coraz częściej, nawet w samotności. Jest to spowodowane oczekiwaniem wobec alkoholu odnośnie poprawy samopoczucia oraz odprężenia. Ponieważ konsumpcja coraz większych ilości napojów alkoholowych zaczynają pojawiać się epizody urwanego filmu, a także powodują zmianę sposoby zachowania.
• Faza krytyczna – tutaj następuje już całkowity brak kontroli nad swoim uzależnieniem. Występują długie ciągi alkoholowe, które są objawem fizycznego uzależnienia, powodując liczne problemy osobiste i zawodowe.
• Faza chroniczna – jest to ostateczna i najgłębsza faza uzależnienia od alkoholu. Osoba w tej sytuacji odczuwa przymus picia każdego, kolejnego dnia, a także coraz bardziej spada tolerancja na alkohol. Faza chroniczna objawia się również występowaniem licznych częstych zatruć, które są groźne dla zdrowia i wymagają hospitalizacji.

Oprócz problemów zdrowotnych pojawia się degradacja społeczna oraz rodzinna. Jest to spowodowane tym, że osoba chora nie potrafi kontrolować swojego życia, jednocześnie podporządkowując je całkowicie alkoholowi.

Na czym polega alkoholizm?

Alkoholik odczuwa silną psychiczną potrzebę picia alkoholu, a także fizyczny przymus, ponieważ jego organizm dopomina się substancji, do której został przyzwyczajony. Tym samym alkohol staje się jedynym determinantem dobrego samopoczucia. U takich osób pojawia się również zespół abstynencyjny, do którego zaliczane są fizyczne dolegliwości będące efektem odstawienia alkoholu. W ramach wspomnianego zespołu pojawia się, np.: bezsenność, ból głowy, wymioty, rozdrażnienie, drgawki padaczkowe. W wyniku swojego uzależnienia taka osoba traci całkowicie kontrolę nad własnym życiem – swoimi czynami, myślami i zachowaniem. Przestaje panować nad ilością oraz częstotliwością picia, nawet wtedy, kiedy choroba alkoholowa zaczyna całkowicie degradować ogół jego funkcjonowania.

Alkoholizm z racji klasyfikacji chorobowej powinien być leczony. Pierwszym warunkiem powodzenia działań leczniczych jest samoświadomość istniejącego problemu, a także zaakceptowanie faktu braku kontroli nad sobą. Przydatna jest wszelka pomoc, np. ze strony rodziny, a także rozpoznanie czynników sprzyjających rozwojowi uzależnienia oraz ich eliminacja. Leczenie jest długie, żmudne, wymaga poświęceń. Jeżeli dana osoba poddaje się terapii uzależnienia, po pewnym czasie okazuje się ono całkowicie nieskuteczne, ponieważ brakuje chęci do zmian oraz motywacji.

Można wyleczyć alkoholizm, aczkolwiek należy pamiętać, że alkoholikiem zostaje się do końca życia. Wystarczy jeden kieliszek, jedno piwo, aby wrócić do starych przyzwyczajeń. Wielotorowe działania lecznicze i terapeutyczne mogą spowodować, że dana osoba przestanie pić, odbudowując w ten sposób swoje zdrowie, a także poprawiając sytuację rodzinną, zawodową i ekonomiczną. Kluczem wszystkich sukcesów na tym polu jest zachowanie abstynencji.

Mimo, iż różnice pomiędzy pijakiem, a alkoholikiem są stosunkowo znaczące, w dość łatwy sposób osoba pijąca jedynie dla przyjemności może popaść w uzależnienie. Z tego powodu jeżeli dostrzegasz u siebie wszelkie symptomy problemu z alkoholem, koniecznie zgłoś się do specjalistów po pomoc. Nie ma na co czekać, w przeciwnym razie Twoje uzależnienie się pogłębi. Masz wiele możliwości – zaczynając od odtruwania, po psychoterapię i jej formy, aż po leczenie farmakologiczne, np. za pomocą wszywki alkoholowej Esperal Rumia.