Alkoholizm to przewlekła choroba, która powoduje zmiany behawioralne, psychiczne i fizyczne, do których dochodzi w wyniku kompulsywnego spożywania alkoholu. Podobnie jak wszystkie inne uzależnienia, charakteryzuje się niekontrolowanym zachowaniem związanym z poszukiwaniem napojów alkoholowych, pilną silną i niepowstrzymaną potrzebą picia (głód alkoholowy), zwiększoną tolerancją, ponieważ podmiot potrzebuje coraz większej ilości alkoholu oraz syndromem abstynencji, który pojawia się, gdy spożywanie alkoholu jest przerywane. Objawia się drżeniem, nudnościami, wymiotami, tachykardią, omamami i drgawkami. Uzależnienie od alkoholu ingeruje w codzienne życie podmiotu, powodując problemy w relacjach: społecznych, zawodowych i rodzinnych. Choroba wiąże się z ryzykiem nie tylko dla jednostki uzależnionej, ale także dla jej rodziny i społeczeństwa (wypadki drogowe lub akty przemocy). Dzieje się tak, ponieważ alkohol zmniejsza zahamowania i wpływa na osąd, emocje i myśli. Alkohol jest często stosowany jako „niewłaściwa terapia” przez tych, którzy chcą uciec od problematycznych i niewygodnych sytuacji. Często są to osoby cierpiące na problemy psychiczne: lęki, depresję i schizofrenię. Dla osób borykających się z uzależnieniem konieczne jest podjęcie ścieżki leczenia, która obejmuje interwencje medyczne i psychologiczne zaczynając od świadomości problemu.
Alkoholizm – co należy wiedzieć o groźnej substancji psychoaktywnej?
Alkohol jest rodzajem substancji, która może wyrządzić różnego rodzaju szkody, w tym wyniszczające uzależnienie. Alkoholizm mimo wszystko jest akceptowanym kulturowo rodzajem używki. Napoje alkoholowe mają taką samą obecność etanolu (alkohol etylowy), różnią się składem i stężeniem etanolu (zwykłe alkohole i spirytusy), a także kontekstem, w jakim są powszechnie spożywane.
Stres a alkohol
Stres i związane z nim zaburzenia (w tym lęk) są fundamentalnymi czynnikami rozwoju alkoholizmu, ponieważ spożywanie alkoholu może przejściowo zmniejszyć dysforię pijącego. Zarówno czynniki środowiskowe, jak i genetyczne wpływają na mechanizmy spożycia alkoholu i mogą zwiększać podatność na rozwój uzależnienia od alkoholu. Obecność współwystępujących zaburzeń psychicznych związanych ze stresem (charakteryzujących się objawami, takimi jak wahania nastroju i lęk) często wiąże się ze wzrostem predyspozycji do alkoholizmu. Przewlekłe lub ostre stresory mogą być czynnikami determinującymi regulację głodu alkoholowego i odgrywają istotną rolę we wzroście ryzyka nawrotu.
Różne formy stresu, na przykład stresujące wydarzenia z dzieciństwa oraz silny i ostry stres (taki, który doświadczany jest w PTSD (zespole stresu pourazowego), a także chroniczny stres mogą być związane ze zwiększonym ryzykiem alkoholizmu. Jednocześnie należy wspomnieć także o wczesnej inicjacji alkoholowej. Okazuje się, że wczesne spożywanie alkoholu może zwiększać podatność na stres, co w konsekwencji może prowadzić do rozwoju negatywnych, chorobowych stanów afektywnych, na przykład lęku czy depresji.
Bez wątpienia istnieje złożony i skomplikowany związek między stresem a spożywaniem alkoholu. Powstało zatem wiele badań o te tematyce, które miały za zadanie zbadać wszystkie ważne kwestia tej korelacji.
Nadrzędne cele terapii uzależnień
Alkoholizm wymaga wykwalifikowanych, specjalistycznych i intensywnych interwencji, które umożliwią powrót do pełnego zdrowia. Dużo korzyści można wynieść z odwyku w ośrodku zamknięty, między innymi ze względu na szybkość i intensywność leczenia.
Najważniejszym punktem leczenia jest dobrze postawiona diagnoza. Powinna ona obejmować wszystkie najważniejsze punkty: historię pacjenta, jego stany psychiczne, życie społeczne i rodzinne, a także charakterystykę uzależnienia.
Na podstawie zbudowanej motywacji pacjenta można zacząć leczenie. Celem leczenia jest dostarczenie pacjentowi osobistych i społecznych narzędzi, które pozwolą mu radzić sobie z problemami, stresami i sytuacjami zagrożonymi nawrotem i własnymi słabościami emocjonalnymi, aby bezwzględnie od sytuacji zachować trzeźwość.
Konsekwencje alkoholizmu
Przede wszystkim jest to uszkodzenie różnych narządów. Nasilenie oraz stopień zaawansowania uszkodzeń jest zależny od ilości oraz czynników genetycznych, które wpływają na jego toksyczność (szybkość metabolizmu i stężenia płynu). Duże problemy lokalizują się w najwrażliwszych na alkohol narządach – trzustka i wątroba. Zatrucie alkoholowe jest zatem bardzo groźnym stanem, do którego nie można doprowadzać.
Alkoholizm rozwija się latami, dlatego działanie używki jest rozłożone na długi okres. W tym czasie alkohol opanowuje całe nasze ciało oraz umysł. Problem rozpoczyna się, gdy dana osoba nie jest w stanie kontrolować i zarządzać ilością oraz długością spożywania alkoholu. Alkohol to także niszczyciel ludzkiej świadomości. Oszukiwany mózg zaczyna działać w sposób niebezpieczny i nieracjonalny. Alkoholik stanowi zatem zagrożenie sam dla siebie. Bez wątpienia skutki uboczne alkoholizmu można wymieniać godzinami. Niektóre z nich okazują się nieodwracalne, przez co zostaje po nich ślad do końca życia.
Dlaczego zaczynamy pić nałogowo?
Powody, dla których dana osoba zaczyna pić są przeróżne. Także powody regularnego picia mogą być zupełnie inne. Głównym powodem, od którego zaczyna się zmiana postrzegania alkoholu, to dostrzeżenie przyjemnego efektu. To, w jaki sposób będziemy postrzegać alkohol, wpłynie na wzrost chęci jego spożywania. Przyzwyczajamy się do niego i cieszymy się z chwili zapomnienia. Niestety szybko przyzwyczajamy się do owego stanu. Z tego względu chętnie powracamy do picia przy najbliższej okazji, kiedy zechcemy poprawić sobie nastrój.
Nasz umysł trochę zniekształca oraz wyolbrzymia pozytywne działanie alkoholu. Żyjąc w dzisiejszych czasach doświadczamy chronicznego stresu. Doceniamy zatem nawet najkrótszą chwilę, kiedy uda nam się uciec od codziennych problemów. Picie z czasem przestaje dawać oczekiwane efekt, niestety zachowanie alkoholika weszło już w błędne koło. Nasz mózg szybko adaptuje się do konkretnych warunków, dlatego wraz z uzależnieniem rośnie nasza tolerancja. Z tego powodu ciężko jest pobyć się nałogu. Pijemy regularnie, ponieważ zatrzymanie tego wszystkiego wydaje się niemożliwe, kiedy nasze ciało po każdej próbie odstawienia buntuje się i dotykają nas nieprzyjemne dolegliwości. Wtedy nie jest tak łatwo przestać. Dlatego trzymamy się tej regularności – bo tak jest nam po prostu łatwiej.
Alkoholizm jest indywidualnym problemem, zależnym od wielu czynników. Może dotknąć każdego. Niekiedy wystarczy jedna chwila słabości bądź gorszy okres, w którym ciężko nam sprostać obowiązkom i problemom życia codziennego. Mimo wszelkich starań prędzej czy później natrafiamy na najłatwiejsze rozwiązanie kłopotów, jakim jest alkohol. Z tego względu ważna jest profilaktyka oraz świadomość. Można pić, ale nie wszyscy potrafią zachować przy tym umiar. Jeżeli ktoś nie potrafi, nie powinien tego robić. Jeśli już raz stracisz kontrolę, bardzo prawdopodobne, że mimo prób, już nigdy jej nie odzyskasz.