Już samo spożywanie alkoholu etylowego, czyli etanolu, który zawarty jest np. w wódce, może zakończyć się zatruciem alkoholowym. Metanol natomiast został całkowicie zakazany w naszym kraju do sprzedaży dla przeciętnego obywatela. Co ciekawe, oba te alkohole na pierwszy rzut oka są niemal identyczne – ich zastosowanie oraz działanie jest jednak diametralnie inne. Jeśli zastanawiasz się, czy metanol jest trujący i czym może skutkować jego spożycie, zapraszamy do artykułu.
Zatrucie alkoholem etylowym
To przed spożywaniem alkoholu metylowego przestrzega się bezwzględnie – jest on zakazany do sprzedaży detalicznej, w dodatku jego wpływ na zdrowie jest niezwykle druzgocący. O tym, w jaki sposób i dlaczego – opowiemy w dalszej części artykułu. Najpierw skupimy się na niebezpiecznych skutkach nadużywania alkoholu etylowego – czyli alkoholu dopuszczonego do sprzedaży w naszym kraju dla osób powyżej 18 roku życia.
Zatrucie alkoholowe niestety nie jest tematem mało znanym – tak naprawdę doświadczyła tego znaczna część osób spożywających alkohol, a jeszcze więcej osób było świadkiem tego zjawiska. Choć często kończy się po prostu na wymiotach i bardzo mocnym kacu, niekiedy niesie za sobą bardzo niebezpieczne skutki.
Etanol bardzo szybko wchłania się do organizmu – wystarczą 3 godziny, aby zaobserwować jego maksymalny poziom stężenia we krwi. Ze względu na to przedawkowanie alkoholu etylowego nie jest trudne. Wystarczy stracić kontrolę nad częstotliwością i ilością – wątroba może wówczas nie nadążyć z metabolizmem. Wynika to z jej ograniczonych możliwości co do całkowitego rozłożenia alkoholu. Odpowiedzialna za to dehydrogenaza alkoholowa – enzym trawiący alkohol – jest w stanie rozłożyć alkohol w tempie 1-1,25mg/kg masy ciała w ciągu godziny. Zatem spożycie jego większej ilości w ciągu godziny naturalnie wiązać się będzie z jego przedawkowaniem, co doprowadzi do wystąpienia szeregu objawów zatrucia alkoholowego. W wielu przypadkach sytuacja ta może zakończyć się niewinnie, ale znaczne zatrucie i nieudzielenie pomocy w porę może doprowadzić do bardzo poważnych konsekwencji zdrowotnych. Szacuje się, że spożycie około 0,7 litra wódki w pół godziny może zakończyć się śmiercią.
Podsumowując zatem, zatrucie alkoholowe to stan, do którego doprowadza przedawkowanie alkoholu – wypicie jego zbyt dużej ilości w zbyt krótkim czasie, czyli czasie, w którym wątroba nie może poradzić sobie z jego rozłożeniem i usunięciem z organizmu. Z pewnością podczas zatrucia alkoholowego doznamy wielu nieprzyjemnych dolegliwości, a w niektórych przypadkach stan ten może okazać się niezwykle niebezpieczny.
Objawy zatrucia alkoholem etylowym
W teorii objawy zatrucia alkoholowego każdy umie rozpoznać – to przeświadczenie może być jednak złudne. Objawy zatrucia mogą rozwijać się w czasie, a ich nasilenie zależy od stopnia zatrucia alkoholowego. Jeżeli będziemy nieuważni, za objawy zatrucia alkoholem możemy mylnie wziąć objawy zapaści alkoholowej – która wprawdzie również świadczy o zatruciu, jednakże jest to tzw. ostre zatrucie alkoholowe – stan o wiele bardziej niebezpieczny i o wysokim potencjale śmiertelnym.
W stanie umiarkowanego zatrucia alkoholowego możemy zmagać się z takimi objawami jak: nudności i wymioty, silne osłabienie, uczucie dyskomfortu i niepokoju. Jest to tak naprawdę przestroga przed dalszym piciem i czas, w którym należy już w jakiś sposób zareagować – tak, aby nie doszło do zapaści alkoholowej. Z pewnością należy wówczas zaprzestać dalszego picia i wdrożyć jakieś działania łagodzące stan zatrucia.
Zapaść alkoholowa – poważny skutek zatrucia alkoholem etylowym
Zapaść alkoholowa, czyli ostre zatrucie alkoholowe, to stan o wiele poważniejszy niż umiarkowane zatrucie. Stan zapaści alkoholowej wymaga niezwłocznej interwencji medycznej – konsekwencje tego stanu w szybkim czasie mogą doprowadzić do śmierci. O zapaści alkoholowej, którą dobrze jest umieć odróżnić od zwykłego zatrucia, świadczą:
- spłycony oddech,
- niskie ciśnienie,
- niestabilne tętno,
- uczucie zimna i dreszcze,
- nadmierna potliwość,
- bełkotliwa wymowa,
- zaburzenia świadomości.
Jeżeli u osoby, która przedawkowała alkohol, występują te objawy, należy natychmiast wezwać pomoc. Zarówno spłycony oddech, jak i zaburzenia w układzie krwionośnym, mogą doprowadzić do niedotlenienia. Zapaść alkoholowa wymaga przewiezienia danej osoby do szpitala i poddania jej detoksykacji.
Opisane powyżej zatrucia – zarówno umiarkowane, jak i ostre – to skutki przedawkowania alkoholu etylowego, czyli alkoholu dostępnego ot tak w większości sklepów spożywczych, w sklepach monopolowych, a nawet na stacjach paliw. Jak zatem musi być szkodliwy alkohol metylowy, który został zakazany w standardowej sprzedaży? Dowiesz się tego z dalszej częścii artykułu.
Metanol co to
Metanol to inaczej alkohol metylowy, znany też jako alkohol drzewny. Jest substancją silnie toksyczną, przeznaczoną do użytku przemysłowego, np. jako rozpuszczalnik albo składnik paliwa w silnikach spalinowych. Wykorzystywany jest również jako surowiec przy produkcji innych związków chemicznych (takich jak aldehyd mrówkowy), czy też w przemyśle farmaceutycznym, a nawet do produkcji barwników. W żadnym wypadku nie jest jednak przeznaczony do picia, tak jak rozcieńczony z wodą alkohol etylowy.
Metanol czy jest szkodliwy? – objawy zatrucia alkoholem metylowym
Warto jeszcze raz podkreślić, że w Polsce panuje bezwzględny zakaz sprzedaży alkoholu metylowego w detalu dla przeciętnej osoby – jego sprzedaż dozwolona jest jedynie dla firm. Jest tak z uwagi na wysoką toksyczność pochodnych metanolu, których spożycie może doprowadzić do kwasicy metabolicznej lub bardzo niebezpiecznych reakcji neurologicznych. Zatrucie alkoholem metylowym to stan ciężki i zazwyczaj kończy się śmiercią.
Odpowiadając zatem na pytanie, czy metanol jest szkodliwy – i tak, i nie. Szkodliwe są przede wszystkim jego pochodne, jednakże za ich pojawienie się w naszym organizmie odpowiada w pierwszej kolejności spożycie alkoholu metylowego. Za metabolizm metanolu w naszym organizmie, tak jak w przypadku etanolu, odpowiada ten sam enzym. Metanol rozkłada się jednak na inne pochodne niż etanol – jedną z nich jest formaldehyd, a dalej kwas mrówkowy. Co gorsza, jest to proces powolny – nasz organizm jest więc dłużej narażony na działanie tych substancji. Odpowiedzialny za kwasicę metaboliczną kwas mrówkowy ma czas, aby zgromadzić się w organizmie w ilości dla nas niezwykle szkodliwej.
Początkowe etapy zatrucia metanolem są dość podobne do zatrucia etanolem – z tego względu części osób, które nieświadomie spożywają alkohol metylowy z podejrzanych źródeł, pomoc medyczna nie jest udzielana na czas. Kolejne, już bardziej charakterystyczne objawy, występują dopiero po około 6 godzinach od spożycia alkoholu metylowego. Czas ten może wydłużyć się nawet do 24 godzin. Tymi objawami są:
- światłowstręt,
- rozmyte lub podwójne widzenie,
- częściowa lub całkowita utrata wzroku,
- obniżone ciśnienie,
- przyspieszony oddech,
- dezorientacja,
- drgawki.
Zatrucie alkoholem metylowym bardzo często kończy się śmiercią. Zaobserwowanie którychkolwiek z powyżej wymienionych dolegliwości u osoby, która wcześniej spożywała alkohol, powinno natychmiast skłonić nas do wezwania pomocy medycznej – alkohol mógł pochodzić z nielegalnego źródła i osoba go spożywająca mogła nawet nie być świadoma, że pije alkohol metylowy, a nie etylowy.